Rotengskiy-dogovor.jpg

Na początku XV wieku Zakon Krzyżacki był bliski ostatecznego przyłączenia terytorium Żmudzi do swoich ziem. Gdyby ten pomysł został zrealizowany, Krzyżacy uzyskaliby kontrolę nad szlakiem lądowym i zjednoczenie z Zakonem Liwońskim. Jednak wielki książę litewski Witold, pomimo warunków podpisanego przez niego wcześniej traktatu z Salinas, nie spieszył się z oddaniem tego terytorium Krzyżakom.

Niechęć Witolda do oddania Żmudzi pobudziła Zakon Krzyżacki do starań o przejęcie tych ziem, nieustannie atakowali te tereny: ziemie były plądrowane, ludzie byli zabierani w niewolę. Nie powstrzymała ich nawet bulla papieża Banifacego IX z 9 września 1403 r., która zakazywała krucjat przeciwko Litwie. Nie było wystarczających sił, aby oprzeć się Krzyżakom, klęska w bitwie nad rzeką Vorksla w 1399 roku.

Na poziomie politycznym Witold nie mógł poradzić sobie z księciem Świdrygiełłą (jego kuzynem), który był stale wspierany przez Zakon Krzyżacki. Książę rościł sobie prawo do tronu WKL i nieustannie sprzeciwiał się Witowtowi i polskiemu królowi Jagiełło, który dążył do związania WKL z Polską.

W rezultacie wielki książę litewski Witold, król Polski Jagiełło i mistrz zakonu krzyżackiego Konrad von Jungingen spotkali się osobiście w pobliżu zamku w Raciążu (Rotęż), który znajdował się na terytorium Kujaw (dziś jest to województwo kujawsko-pomorskie, Polska) i podpisali traktat 23 maja 1404 roku.

Warunki traktatu z Ratziyazh (Rothenga) zasadniczo powtarzały ustalenia opisane w traktacie w Salinie. WKL uznała wschodnią część Żmudzi dla Zakonu, Witold zobowiązał się nie przyjmować zbiegłych Żmudzinów i pomagać Zakonowi w walce z jego wrogami, z wyjątkiem Polski. Z kolei Zakon obiecał pomóc Litwie w aneksji Smoleńska i Nowogrodu.

Jeśli chodzi o Polskę, miała ona prawo kupić od Zakonu Krzyżackiego za 40 tysięcy złotych ziemię dobrzyńską. Zgodnie z warunkami tego samego traktatu między Jagiełłą a Witoldem, ten ostatni otrzymał dożywotnio Podole, którym miał rządzić Świdrygiełło jako wasal Witolda. W tym celu Witowt 20 września 1404 r. w Kamieńcu Podolskim przyniósł Jagailo nową przysięgę wasalną, która w zasadzie nie miała wpływu na niezależność Witowta w rządzeniu WKL.

Traktat w Raciążu (Rothenga) został zawarty na 10 lat i obowiązywał do początku wielkiej wojny w latach 1409-1411. W tej wojnie Zakon Krzyżacki przeciwstawił się Polsce i WKL, a ostatecznie ją przegrał, ponieważ był osłabiony klęską w bitwie pod Grunwalskiem.