Wielki książę litewski Giedymin urodził się około 1270 roku, ale do władzy doszedł dopiero w 1316 roku. Nie wiadomo dokładnie, kim był dla swojego poprzednika, wielkiego księcia litewskiego Witenesa. Najprawdopodobniej był bliskim krewnym, bratem lub synem, ponieważ był stajennym na dworze wielkiego księcia, a to stanowisko było jednym z kluczowych w księstwie w tamtym czasie.
Według kroniki krzyżackiej i doniesień polskiego kronikarza Jana Długosza, Giedymin objął tron po spisku ze swoją młodą żoną w celu zabicia księcia Witenesa. Tak czy inaczej, Giedymin został wielkim księciem i zaczął skutecznie wzmacniać Wielkie Księstwo Litewskie.
Giedymin zaczął przyłączać sąsiednie ziemie do Litwy rok po objęciu władzy. W 1317 r., wykorzystując dyplomację, ożenił swojego syna Olgierda z Marią, córką księcia witebskiego. Wkrótce, w 1320 r., książę Witebska umiera, nie pozostawiając synów, a Olgierd zostaje wybrany księciem Witebska, co oczywiście obejmuje ziemię witebską w WKL.
Sprawy wojskowe nie trwały długo. W 1320 r. Giedymin przeprowadził udaną kampanię na miasto Włodzimierz Wołyński, gdzie mieszkał książę galicyjsko-wołyński Włodzimierz, syn Wasylka Romanowicza. Miasto, po uporczywym oporze i śmierci księcia Włodzimierza, poddało się Giedyminowi. W tym samym roku Giedyminowi udało się również zdobyć wołyńskie miasto Łuck.
W następnym roku 1321 celem operacji wojskowych Giedymina był Kijów. Giedymin i jego wojska były w drodze do Kijowa, a w pobliżu rzeki Irpen, która płynie niedaleko Kijowa, spotkał się z armią galicyjsko-wołyńską dowodzoną przez Lwa Juriewicza. W skład wojsk galicyjsko-wołyńskich wchodziły również Kijów, Briańsk, Perejasławskie Drużyny. Pokonawszy armię wroga, Gedemin ruszył dalej i nikt nie przeszkodził mu w oblężeniu Kijowa, który po dwumiesięcznym oblężeniu poddał się. Jednak Kijów nie był długo w rękach Giedymina, najprawdopodobniej, aby nie wdawać się w konflikt, musiał odstąpić go Złotej Ordzie, a już w Kronice Litewskiej w 1331 r. znajduje się zapis, który mówi, że w Kijowie siedzi gubernator Złotej Ordy.
Ze względu na ciągłe ataki Tatarów, wojny z księstwem galicyjsko-wołyńskim i krzyżakami, z Nowogródka Giedymin przeniósł stolicę Litwy do Wilna, które od 1323 roku było wskazywane w listach Giedymina jako stolica księstwa.
Istnieje również legenda, która mówi, że Giedymin, wracając z polowania, postanowił spędzić noc w pobliżu wzgórza, a nocą śniła mu się żelazna wilczyca, która stała na szczycie wzgórza i przeraźliwie wyła. Następnego dnia pogański czarownik Ladzeika rozszyfrował sen w następujący sposób. Giedymin musi zbudować tu miasto, które będzie żelaznym murem na drodze krzyżowców, książę, słuchając czarownika, zbudował na wzgórzu kamienny zamek. Ale to tylko legenda, w rzeczywistości, na miejscu przyszłej stolicy WKL, już od 7 wieku naszej ery, istniały osady Krivichi i miasto pod nazwą Krivy-miasto.
Zbierając ziemie wokół WKL, Giedymin wykorzystał dyplomację i małżeństwa swoich dzieci, których miał nie mniej niż sześć. Dzięki małżeństwom udało mu się przyłączyć do Wielkiego Księstwa Litewskiego ziemie wołyńskie, które zostały mu przekazane w 1341 r. po śmierci księcia Jurija Bolesława, który nie miał synów, ale był żonaty z córką Giedymina, Ofką, co spowodowało, że Wołyń stał się częścią Litwy.
Naprzemienność dyplomacji i otwartej wojny pomogła Giedyminowi w walce z krzyżowcami. W 1338 r. zawarł traktat pokojowy z mistrzem zakonu inflanckiego "o wiecznym pokoju", co dało możliwość przerzucenia sił do walki z Zakonem Krzyżackim. W tym czasie Krzyżacy, aby wzmocnić swoje pozycje w ciągłych potyczkach z WKL, zbudowali zamek Baerburg. Znajdował się on 40 kilometrów od Kowna i 130 od Wilna. Zdobycie tego strategicznego zamku stało się ostatnią kampanią wojskową księcia Gedemina. W 1341 r., podczas oblężenia zamku, wystrzał armatni z Baerburga śmiertelnie ranił Giedymina i wkrótce, pomimo śmierci Wielkiego Księcia, zamek został zdobyty przez jego wojska.
W ciągu 25 lat swoich rządów Giedymin zdołał znacznie rozszerzyć stan posiadania Litwy, wraz z dobrowolnie wcielonymi ziemiami połocką, witebską, wołyńską, mińską, turowsko-pińską, był w stanie podbić na zachodzie Podlasie z miastami Białystok, Bielsk i Hajnówka, na południowym wschodzie objął w posiadanie ziemie aż po Czernigow i Kursk.