Michal-Kazimierz-Pac.jpg

W 1624 roku w rodzinie Litewskiego magnata, podskarbiego nadwornego Litewskiego i wojewoda Trockiego, Piotra Paca urodził się syn, któremu nadano imię Michał Kazimierz. Ród Pacew miał herb rodowy "Gozdawa", rodziny szlacheckie pod tym herbem były w tym czasie dość potężne na Litwie. (Symboliczne fragmenty herbu są nadal zachowane przez niektóre polskie miejscowości, na Białorusi tylko jedno miasteczko, Iwacewicze, ma herb z głównym elementem Godzawy: srebrną podwójną lilią ze złotym pierścieniem).

Bardzo młody Michał Kazimierz Paetz został oddany do służby wojskowej. Pierwszy chrzest bojowy otrzymał w 1649 roku podczas walk z powstańczymi Kozakami Bogdanem Chmelnickim, gdzie wyróżnił się zasadnością i determinacją.

Michał był odważny, młody, hazard, był znany jako zapalony pojedynek. W 1652 roku w jednym z pojedynków został ciężko ranny, powodem był moment polityczny: sprzeciw wobec ewentualnego małżeństwa przyszłego króla Rzeczypospolitej, Jana Sobieskiego, z Francuzką.

W latach 1655-1660 Michał Pac w składzie dywizji polnego getmana Wincentego Korwina Goncewskiego walczył w Żemojtii, Kurlandii i Livonii. W styczniu 1658 roku Pac oblegał i zajął twierdzę Pernawa (dziś miasto Parna, Republika Litewska). Rok później został przydzielony do dowodzenia pułkiem dywizji żemojckiej. W 1659 został mianowany wielkim czasznikiem Litewskim, a po śmierci Samuela Komarowskiego - oboźnym wielkim litewskim i regimentariuszem (dowódcą) wojsk koronnych. Kiedy Gonsewski dostał się do niewoli moskiewskiej, to Michaił Pac dowodził jego dywizją.

Walcząc z armią szwedzką pod dowództwem feldmarszałka Reberta Douglasa w Kurlandii w 1659 roku, Pac zdobył zamek Goldingen (dzisiaj Kuldiga, Łotwa). Ponadto pokonał dwutysięczny oddział Szwedzki, który szedł na pomoc garnizonowi Goldingen. Po Pac zepchnął wojska szwedzkie do Rygi.

Pac miał potężny autorytet wśród żołnierzy, a w trudnych czasach, kiedy wypłata pensji stale się opóźniała, niezadowolenie rosło, był jednak dwukrotnie wybierany na wojskowego regimentariusza generalnego. Po zakończeniu wojny Rzeczypospolitej ze Szwecją, Pac wyjechał walczyć na front wschodni z Królestwem moskiewskim. Tam bierze udział w walkach przeciwko armii moskiewskiej, którą dowodził wojewoda Iwan Chovanski. 13 lipca 1660 roku próbował wyzwolić z moskiewskiego garnizonu miasto Wilno. Próba zakończyła się niepowodzeniem, wróg podpalił najbliższe przedmieścia i ukrył się za murami zamku. Jesienią tego samego roku Miihail Pac wziął udział w bitwie nad rzeką Basia, gdzie dowodził lewym flankiem wojsk litewskich. Rok później walczył w zwycięskiej bitwie na górach Kuszlickich.

W 1663 roku ponownie walczył w pojedynku z takim samym jak on breterem, Bogusławem Radziwiłłem. Sądząc po tym, że obaj pozostali przy życiu po tym pojedynku, trwał on albo do pierwszej krwi, albo rywale postanowili się pogodzić.

W tym samym roku 1663 został mianowany na stanowisko wojewoda smolenskiego i polnego getmana Litewskiego.

W latach 1663-1664 Michał Kazimierz Pac brał udział w spółce Zadnieprowskiej. Pod Witebskiem nad rzeką Luchos całkowicie pokonał wojska moskiewskiego wojewoda Iwana Chovanskiego, które szły najazdem na Litwy, paląc wszystko na swojej drodze. Następnie zajął Rosławl, przy Bryansku pokonał moskiewskiego wojewoda Jurija Baratynskiego. Następnie udał się do Polski, aby stłumić powstanie, które podniósł przeciwko królowi Rzeczypospolitej Jerzy Lubomirski.

W 1667 roku Michał Pac osiągnął najwyższe stanowisko wojskowe na Litwie, otrzymał buławę Wielkiego getmana Litewskiego. Ponadto był w składzie delegacji od litwy przy podpisaniu rozejmu w Androsowie.

W 1668 roku został założycielem Kościoła świętych Piotra i Pawła w Wilnie. W 1669 został mianowany wojewodą Wileńskim. Wprowadził również do statutów wojska Litewskiego zasady dyscypliny wojskowej i zasady sądów wojskowych.

Jako wielki Getman Litewski Michał Kazimierz Pfc wziął udział w pierwszych kompaniach wojskowych za wyzwolenie ziem ukraińskich z Turcji. Brał udział w bitwie pod Chocimiem, gdzie wojska Rzeczypospolitej pokonały Turków. Jednak jako zaciekły przeciwnik Jana Sobieskiego, który został wybrany na króla Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Pfc odmówił udziału w kolejnej wojnie z Turcją.

Michał Kazimierz Pfc zmarł 4 kwietnia 1682 roku w swoim majątku Waka pod Wilnem. Zgodnie z testamentem został pochowany pod wejściem założonego przez niego Kościoła świętych Piotra i Pawła. Do XVII wieku, po prawej stronie od wejścia do kościoła, znajdowała się płyta nagrobna Paca, ale uderzenie pioruna ją rozdzieliło i zastąpiono ją prostą płytą bez napisów.

W imię słynnego dowódcy wojskowego Paca nazwana jest również Ulica w Wilnie, która zaczyna się obok kościoła.