dovidishkovskiy-dogovor.jpg

Po śmierci wielkiego księcia litewskiego Olgerda w 1377 r., jego syn Jagiełło odziedziczył tron litewski na mocy testamentu. Jego brat Kiejstut, który rządził księstwem wraz z Olgerdem, zaakceptował testament i uznał Jagailo za wielkiego księcia litewskiego. Kiejstut i jego syn Witowt wspierali również Jagiełłę w wojnie o tron książęcy z najstarszym synem Olgerda Andrzejem z Połocka i pomogli odzyskać Połock.

W tym czasie Zakon Krzyżacki aktywnie najeżdżał pogańskie terytorium Litwy. W 1378 r. krzyżacy przeprowadzili wielką kampanię wojskową. Krzyżacy dotarli do Prypeci i Brześcia, a zakon inflancki wdarł się do ziemi Upite (dawniej była to prowincja z zamkiem obronnym, obecnie jest to wieś Upite, 12 km od miasta Poniewież na Litwie).

29 września 1379 r. w Trokach, zgodnie z sugestią Keistuta, Teutoni wraz z Olgerdem podpisali dziesięcioletni rozejm. Porozumienie to zabezpieczało jednak tylko chrześcijańskie wschodnie i południowe ziemie WKL. Północno-zachodnie pogańskie terytorium Litwy i Połocka pozostało pod atakiem krzyżowców.

Jagiełło, chcąc chronić swoje lenna w północno-zachodniej Litwie i Połocku, w lutym 1380 r. potajemnie podpisał rozejm z Zakonem Liwońskim na pięć miesięcy. Następnie rozpoczął negocjacje w sprawie podpisania tajnego traktatu o nieagresji z Krzyżakami.

W tym celu w maju 1380 r. krzyżowcy zorganizowali pięciodniowe polowanie, na które zaproszono Jagailo i Vitolda. Ze strony zakonu krzyżackiego przybyli wielki komtur Rüdiger von Elner i komtur Elbing Ulrich von Fricke. Miejsce negocjacji i podpisania traktatu nie jest dokładnie znane, jedynie w jednej z niemieckich kronik Wiegand von Marburg wspomina o Dowidisken. Takiej miejscowości nie znaleziono jednak ani na Litwie, ani w Prusach. Być może traktat został podpisany w miejscu Šiaudiniškė (Szaudiniszki), a później po prostu błędnie przetłumaczony w niemieckim źródle.

W każdym razie strony negocjowały i podpisały traktat z Dovidiszkė w całkowitej tajemnicy. O tym, czy Witold o tym wiedział, historia milczy, ale wiadomo, że później, w rozmowie ze swoim ojcem Kiejstutem, Witold twierdził, że na tym polowaniu nie podpisano żadnego traktatu.

Zgodnie z warunkami umowy, Zakon i Jagailo zobowiązali się nie atakować siebie nawzajem. W tym przypadku, jeśli Keistut potrzebowałby pomocy wojskowej, a Jagailo nie mógłby jej odmówić, aby nie zostać podejrzanym, taki atak nie zostałby uznany za naruszenie traktatu. Ponadto Jagailo obiecał nie przeszkadzać krzyżowcom w walce przeciwko Keistutowi i jego dzieciom.

Sama potrzeba podpisania tego traktatu przez Jagiełłę pozostawia wiele pytań. Z jednej strony zawieszenie broni na dziesięć lat zostało podpisane już wcześniej, ale z drugiej strony Jagiełło starał się wzmocnić swoje siły, aby utrzymać tron litewski. Traktat z Dowidiszkowa, oprócz umowy o nieagresji, zapewniał neutralność Zakonu Krzyżackiego w walce Jagiełły o tron litewski z Andrzejem Połockim, Dymitrem Briańskim i ich sojusznikami Dymitrem Dońskim i Wielkim Księciem Moskiewskim. Traktat ten pozwolił również Jagiełło zabezpieczyć swoje północno-zachodnie posiadłości na czas kampanii przeciwko Księstwu Moskiewskiemu. Ponadto ataki krzyżowców musiały odwrócić uwagę sił zbrojnych Kiejstuta, który był pretendentem do tronu litewskiego i stanowił zagrożenie dla Jagiełły.

W 1381 r. Zakon Krzyżacki, nie naruszając traktatu z Jagiełłą, przeprowadził kampanię wojskową przez posiadłości Keistuta przez Żmudź w kierunku Trok, w której schwytali około 3000 jeńców. Następnie krzyżowcy poinformowali Kiejstuta o traktacie z Dowidiszkowem. Był to początek wojny wewnętrznej na Litwie między Kiejstutem i Witowtem z jednej strony a Jagiełłą z drugiej, co było dla nich korzystne.

Keystut, zająwszy Wilno, aresztował Jagiełłę i zawarł z nim traktat. Następnie ogłosił się Wielkim Księciem Litewskim. Jednak wojna wewnętrzna rozpoczęta przez Keystuta zakończyła się dla niego śmiercią. Jagiełło nie przebywał długo w areszcie, został uwolniony przez swoich towarzyszy i zebrawszy siły wojskowe, wznowił wojnę o tron litewski. W czerwcu 1382 r. oblegał zamek Trocki, gdzie przebywali Kiejstut i Witowt. Następnie, zwabiwszy ich pod pretekstem negocjacji, Jagiełło pojmał ich i rozkazał przetransportować do zamku w Krewie, gdzie pięć dni później Kiejstut został uduszony.