krewski-zamek.jpg

Zamek Krev został zbudowany u zbiegu rzek Shliahtianka i Krevianka około połowy XIV wieku. Znajdował się na piaszczystej wydmie, która wznosiła się nad bagnistym brzegiem rzeki. Wybrana lokalizacja znacznie skomplikowała proces zdobywania zamku, ale w rzeczywistości całkowicie wykluczyła możliwość dalszej budowy dodatkowych linii obrony ze względu na ograniczone terytorium.

Początkowo zamek posiadał tylko jedną ścianę i w planie przypominał nieregularny trapez o bokach następujących wymiarów: 85 - 108,5 - 71,5 - 97,2 metra. Odległość między otworami strzelniczymi wynosiła 2,4 metra. Brama znajdowała się w południowej ścianie. W dolnej części, na wysokości około 4 metrów, mury były wykonane z głazów, a na rzędnej powyżej ułożono cegłę według technologii bałtyckiej.

Po tym, jak wielki książę litewski Giedymin przekazał zamek swojemu synowi Olgierdowi, zbudowano dwie wieże. Pierwsza, północna wieża była wbudowana bezpośrednio w mury zamku i zwrócona w stronę linii obronnej, a jej wysokość wynosiła około 16 metrów. Druga wieża została zbudowana w południowej części zamku, w pobliżu bramy, i przeciwnie, została umieszczona poza murami zamku, dotykając ich tylko z jednej strony. Zrobiono to dla dodatkowej ochrony bramy i murów zamkowych. Druga wieża miała trzy lub prawdopodobnie cztery kondygnacje i była wysoka na około 25 metrów, prawie kwadratowa w planie o bokach 10 x 11,5 metra. Była przeznaczona nie tylko do obrony, ale także do zamieszkania. W tej samej wieży znajdowały się również komnaty książęce, przez co nazywano ją Wieżą Książęcą. Podobnie jak mury, jej fundament był wykonany z głazów i osiągał wysokość 3-4 metrów, natomiast mury wykonano z cegły.

Zamek w Krewie był centrum nie tylko księstwa apanażowego, ale także ważnych wydarzeń politycznych w WKL, począwszy od 1381 r., kiedy w zamku mieszkał Jagiełło, pozbawiony tronu wielkoksiążęcego przez swojego wuja Kiejstuta. W 1382 r. na rozkaz Jagiełły Kiejstut został pojmany, uwięziony w lochach zamku i uduszony w lochach Wieży Książęcej. W tym samym czasie Witold, syn Kiejstuta, który był tu więźniem, zdołał uciec z zamku. W 1385 r. podpisano tu Unię Krewską, która wpłynęła na historię WKL i krajów Europy Wschodniej. Podczas wewnętrznej wojny o władzę w WKL w 1443 r. zamek został przejęty przez Świdrygiełłę, który walczył z Zygmuntem Kiejstutowiczem.

Zamek był następnie atakowany i w konsekwencji stale niszczony. W latach 1503-1506 został znacznie uszkodzony przez najazdy tatarskie. Następnie, podczas wojny Rzeczypospolitej Obojga Narodów z Księstwem Moskiewskim w latach 1654-1667, zamek został zniszczony podczas najazdu wojsk moskiewskich. Wreszcie, został niemal całkowicie zniszczony podczas I wojny światowej. Niemcy zrobili betonowe magazyny w małej wieży przy południowej ścianie, a podczas niekończącego się ostrzału mury zamku i wieże zostały zniszczone. W 1929 roku pozostałości zamku zostały zakonserwowane przez polskich architektów.