Zygmunt-Karol-Radziwill.jpg

Zygmunt Karol Radziwiłł urodził się 4 grudnia 1591 roku w rodzinie Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki i Elżbiety Efimii Wiśniowieckiej, jego dziadkiem był Mikołaj Radziwiłł Czarny. Po studiach w kolegium jezuickim w Nieświeżu wyjechał na studia na Uniwersytet Baloński. Tam, podczas studiów we Włoszech, odwiedził Maltę, gdzie zafascynował się ideami rycerstwa i wstąpił do Zakonu Maltańskiego.

Po ukończeniu studiów Zygmunt Karol Radziwiłł powrócił na litwu. Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka poparł fascynację syna ideami Zakonu Maltańskiego i w 1610 roku przeznaczył środki pieniężne na organizację komandorii (oddziału) Zakonu Maltańskiego na terytorium Litwy w Stołowiczach i Potejkach.

Po otrzymaniu wsparcia od ojca, Zygmunt Radziwiłł ponownie udał się na Maltę, aby zasłużyć na pozwolenie na utworzenie pierwszej komandorii na Litwie. Przez kilka lat przechodził tam różne testy, wyróżniał się w walkach z Turkami i pirytami Morza Śródziemnego. W 1612 roku Wielki Mistrz Zakonu Maltańskiego Alof de Villacourt nadał Radziwiłłowi tytuł rycerza.

W 1615 roku, po uzyskaniu od wielkiego mistrza zgody na utworzenie komandorii Stołowickiej, Zygmunt Karol Radziwiłł wraca na Litwę. Kierował komandorią i dołożył wszelkich starań, aby ją rozwinąć.

W 1618 roku ponownie udał się na Maltę, tam wróci jeszcze nie raz: w 1629 i 1642 roku. w 1621 roku, pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, walczy z Turkami w bitwie pod Chocimem. Następnie uczestniczył w wojnie trzydziestoletniej po stronie Habsburgów przeciwko niemieckim protestantom, dowodził oddziałem lisowczyków. W 1625 roku został mianowany dowódcą kawalerii Rzeczypospolitej w Cesarskiej Armii Habsburgów. Walcząc w Europie, udało mu się uczestniczyć w wydarzeniach wojskowych na swoich ziemiach, więc wystawił swój prywatny pułk na wojnę ze Szwedami. Ponadto brał udział w walkach pod Smoleńskiem w wojnie Rzeczypospolitej z Moskwą(1632-1634).

Jako zarządca komondorii Stołowickiej Zakonu Maltańskiego, Zygmunt Radziwiłł, od 1617 r. był krawczym przy królowej polskiej, aw 1633 r. został mianowany wielkim litewskim krawczym, w 1638 r. został mianowany wielkim litewskim podczaszym, od 1642 r. był wojewodą nowogródzkim. Oprócz tego, za zasługi dla Zakonu Maltańskiego otrzymał od wielkiego mistrza stanowisko komisarza Generalnego.

Za własne środki Zygmunt Karol Radziwiłł w Stołowiczach, w latach 1637-1639, zbudował małą kaplicę dla Rycerzy Zakonu Maltańskiego ze wspaniałą rzeźbą Matki Bożej Loretańskiej, a w Stołowiczach i Kroszynie powstały drewniane szpitale. Później na miejscu kaplicy zbudowano kościół Jana Chrzciciela, który po podziale Rzeczypospolitej został przekazany prawosławnym i do dziś działa w nim kościół Wniebowzięcia Najświętszej Bogorodki.

W 1642 roku Zygmunt Karol Radziwiłł ciężko zachorował i udał się na leczenie do Włoch. Nie wyzdrowiał, zmarł 5 listopada tego samego roku. Został pochowany we włoskim mieście Asizi w Bazylice św. Franciszka. Po śmierci swojego kolegi rycerze Zakonu Maltańskiego stworzyli rzeźbę z wizerunkiem Zygimonta Karola Radziwilla i zainstalowali ją na Malcie w katedrze św. Jana.

Jeśli chodzi o założoną przez Radziwilla Komandorię Stołowicką, to kontynuowała ona swoje istnienie po jego śmierci i działała do 1817 roku, kiedy to działalność Zakonu Maltańskiego została przerwana na terytorium Imperium Rosyjskiego.